زعفران در میان محصولات تجاری جهان، سه هزار و چهارصد و چهل و دومین کالایی است که مورد معامله قرار می‌گیرد. گزارش‌های سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که ۴۴ درصد از کل صادرات زعفران در این سال، از ایران به سایر کشورها صادر شده است.
بنا بر گزارش تجارت‌نیوز، اسپانیا، بزرگترین مشتری زعفران ایران است و پس از آن کشورهای فرانسه، سوئد، آلمان، ایتالیا، سوئیس، بریتانیا، هلند، امارات متحده عربی، هنگ‌کنگ، چین، کویت، قطر، ژاپن و بحرین از ایران زعفران وارد می‌کنند.
در واقع ایران رتبه ی اول صادرات زعفران با حجم ۱۰۵ میلیون دلار در سال ۲۰۱۶ ، در واقع ۴۴ درصد سهم جهانی را داشته است و با توجه به اینکه اسپانیا بعد از ایران رتبه ی دوم صادرات زعفران را دارد و همینطور بزگترین وارد کننده ی زعفران در سال ۲۰۱۶ هم بوده است.
علاوه بر ایران کشورهایی مانند افغانستان، ایتالیا، هند، کانادا، آمریکا، آفریقای مرکزی، مصر، چین، آلمان، ترکیه، مکزیک و فرانسه نیز زعفران را تولید می‌کنند اما مقادیر تولیدی در این کشورها هرگز زیاد نبوده و از کیفیت پایینی نیز برخوردار است.
زعفران ایران به کشورهایی مانند کویت، قطر، امارات، عمان، ژاپن، هنگ کنگ، سنگاپور، هند، سوئیس، نروژ، ایتالیا، آلمان، فرانسه، آمریکا، هلند، ترکیه، فنلاند و چند کشور دیگر صادر می شود.
تاریخچه تولید زعفران در ایران
زعفران در گذشته با نام زرپران، به معنی گلی که پرهای آن شبیه زر است (زر+پر+ان)، شناخته می‌شد. قدمت کاشت و استفاده از زعفران به ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال قبل برمی‌گردد. در مورد خاستگاه و مبدا اصلی زعفران در تاریخ جهان، اختلاف‌نظرهایی وجود دارد؛ بعضی معتقدند که مبدا زعفران ایالت قدیم مادها در ایران است، بعضی هم می‌گویند که زعفران برای اولین‌بار در یونان باستان و منطقه‌ای به نام ساتیوس و همچنین در ترکیه و آسیای صغیر (جنوب غربی آسیا) کشت شده است.
ما مستندات در واقع نشان می‌دهند که اولین زمین‌های زعفران را ایرانیانی که توسط معاویه به شام تبعید شده بودند، دایر کردند. این افراد به‌عنوان اولین زعفران‌کاران جهان، خواص زعفران را به اقوام دیگری از جمله یونانی‌ها، چینی‌ها، رومی‌ها و عرب‌ها معرفی کردند و نحوه کاشت آن را هم در سده‌های اول تا چهارم هجری به کشورهای اسلامی اطراف مدیترانه آموختند. همچنین اولین صادرات زعفران از ایران به کشورهای یونان، روم و چین در زمان پارت‌ها اتفاق افتاد.
داریوش کبیر هم از روغنی حاوی زعفران برای ماساژ بدن خود استفاده می‌کرد. اسکندر مقدونی برنج زعفرانی می‌خورد و برای التیام زخم‌های خود در حمام زعفران استحمام می‌کرد. همچنین در زمان ساسانیان، تولید زعفران در ایران و مرغوبیت آن در شهرهای قم و بون شهرت یافت.
جالب است بدانید که زعفران قم حتی پیش از پیدایش اسلام، شناخته شده بود. پس از اسلام، زعفران در شهرهای دیگری مانند مازندران، اصفهان، بروجرد، ری و نهاوند کاشته می‌شد. پس از آن هم شهرهای قائنات و بیرجند شروع به کاشت و تولید زعفران در ایران کردند و تا به امروز هم بهترین زعفران جهان را تولید می‌کنند.
و کلام آخر اینکه محصول نبات زعفرانی شهد بهار با توجه به اهمیت به صادرات غیر نفتی و تولید محصول با کیفیت ایرانی توانسته است صداقت خود را با بهره گیری از زعفران اصیل ایرانی که طعم و رنگی نایاب دارد را به مصرف کنندگان خود ثابت کند و به وضوح مصرف کنندگان خود را نمک گیر کند .
نبات زعفرانی شهد بهار نمونه ی کامل ترکیب شیرینی و طلای زرین ایران زمین است.